حسگر اکسیژن

سنسور اکسیژن | سنسور لامبدا | Oxygen Sensor

سنسور اکسیژن وظیفه دارد اطلاعات مربوط به میزان غنی یا رقیق بودن مخلوط سوخت و هوای ورودی به موتور را از دود خروجی موتور اندازه گیری نموده و به صورت پیوسته به واحد کنترل الکترونیکی ارسال می کند و واحد کنترل الکترونیکی نیز از اطلاعات دریافتی از این سنسور جهت موارد زیر استفاده می کند :

    محاسبه نسبت اختلاط سوخت به هوا

    تنظیم نسبت اختلاط سوخت و هوا جهت عملکرد بهینه موتور

واحد کنترل الکترونیکی ( ایسیو ECU ) با استفاده از اطلاعات سنسور اکسیژن که به صورت ولتاژ دریافت می کند ( بین 0/1 الی 0/9 ولت ) اقدام به تنظیم نسبت سوخت و هوا به موتور ، جهت عملکرد بهینه

انواع سنسور اکسیژن :

1– انواع سنسور Oxygen از نظر جنس :

سنسور اکسیژن بکار رفته در خودرو ها از نظر جنس دو نوع بوده ، یکی از نوع زیرکونیم و دیگری از نوع تیتانیوم ، که هر دو نوع بر اساس فراوانی اکسیژن موجود در دود با نسبت λ =0/99 الی λ =1/01 عمل می کند که در اکثر خودروها از نوع زیرکونیم بکار رفته است .

توجه :

تفاوت سنسور oxygen نوع زیرکونیومی و تیتانیومی در این است که در نوع زیر کونیومی در اثر تغییر مقدار اکسیژن بر روی آن ولتاژ تولید می کند ولی در نوع تیتانیومی در اثر تغییر مقدار اکسیژن بر روی آن مقاومت الکتریکی تغییر می کند .( در حالت غنی λ<1 مقاومت کم و در حالت رقیق λ >1 مقاومت زیاد می شود )

2 – انواع سنسور اکسیژن از نظر گرمکن یا هیتر :

سنسور oxygen بکار رفته در خودروهای قدیمی انژکتوری از نوع بدون گرمکن بوده مانند : پراید مدل کیا ( زیمنس قدیم ) و معمولا این سنسور دارای تک سیم می باشد .

سنسور اکسیژن تک سیم | پارسیان صنعت خودرو ( کامور کوش )

 

سنسور Oxygen تک سیم

بنابراین این نوع خودرو ها به دلیل نداشتن گرمکن در سنسور oxygen چند دقیقه اول روشن شدن موتور ، خودرو بد کار کرده ( همراه با لرزش موتور ) و آلودگی هوا نیز افزایش می یابد و بعد از گرم شدن موتور مشکل برطرف می شود . البته امروزه از این نوع سنسور در خودروها استفاده نمی شود .

نکته : دمای کارکرد سنسور اکسیژن بین 300 الی 900 درجه سانتیگراد می باشد .

3 – سنسور اکسیژن از نوع گرمکن دار ( HEGO ) :

امروزه سنسور oxygen بکار رفته در خودروهای انژکتوری از نوع گرمکن دار بوده ( به دلیل مزایای فراوانی که این نوع سنسور Oxygen نسبت به نوع قبلی دارد ) و دارای چهار پایه یا پین می باشند . که پایه های 1 و 2 برای گرمکن sensor اکسیژن و پایه های 3 و 4 برای خود سنسور می باشد .

نقش گرمکن در سنسور اکسیژن :

گرمکن حسگر اکسیژن از نوع مقاومت PTC ( Psitive Temperature Coefficient ) ( یعنی با افزایش دما مقاومت نیز افزایش می یابد و بالعکس ) می باشد . برای اینکه واحد کنترل الکترونیکی بتواند از همان لحظه اول روشن شدن خودرو و خروج دود موتور ، اطلاعاتی را دریافت کند که بتواند پیوسته نسبت اختلاط سوخت به هوا را کنترل کند ، سنسور اکسیژن نیاز به گرمکن پیدا می کند . برای اینکه سنسور اکسیژن بتواند از همان لحظه اول روشن شدن موتور اطلاعات غلیظ یا رقیق بودن سوخت را از روی دود موتور به واحد کنترل الکترونیکی ( ایسیو ) ارسال کند نیاز به این دارد که دمای سنسور اکسیژن حداقل به 300 درجه سانتی گراد برسد . که دمای دود خروجی موتور در اوایل روشن شدن موتور به این دما ( 300 درجه سانتی گراد ) نمی رسد . بنابراین برای رسیدن به این دما نیاز به این دما نیاز به یک گرمکن می باشد که بتواند از همان لحظه اول روشن شدن موتور بلکه قبل از آن ( لحظه باز شدن کامل سوئیچ ) دمای سنسور اکسیژن را به دمای حداقل کارکرد سنسور برساند تا بتواند اطلاعات را به واحد کنترل الکترونیکی جهت اصلاح مصرف سوخت ارسال کند .

اساس کار :

حسگر اکسیژن در حقیقت تولید کننده ولتاژ ( برق ) به روش شیمیایی ( از طریق دود خروجی ) همانند یک باتری کوچک است . که با توجه به میزان اکسیژن موجود در دود ولتاژ تولید می کند . به این صورت که اختلاف تعداد اتمهای اکسیژن بر روی لایه داخلی و خارجی سنسور اکسیژن باعث شده که لایه دی اکسید زیر کونیوم با لایه سرامیکی یونیزه شده و باعث ایجاد اختلاف پتانسیل ( ولتاژ ) در لایه داخلی و خارجی می شود . که اگر میزان اکسیژن موجود در دود کم باشد ( مخلوط غنی باشد ) اختلاف اکسیژن بین هوای داخل سنسور اکسیژن و اکسیژن موجود در دود زیاد شده و در نتیجه ولتاژ بیشتری تولید می کند ( حدودا 500 الی 900 میلی ولت ) و بلعکس اگر میزان اکسیژن موجود در دود زیاد باشد ( مخلوط رقیق باشد ) اختلاف اکسیژن بین هوای داخل سنسور اکسیژن و اکسیژن موجود در دود کم شده و در نتیجه ولتاژ کمتری تولید می کند ( حدودا 50 الی 500 میلی ولت )

برای اطلاع از قیمت باطری ماشین به بزرگترین سایت اینترنتی فروش باطری ماشین مراجعه کنید.

دسته موتور

با دسته موتور و علائم خرابی آن آشنا شوید

موتورهای احتراق داخلی به دلیل ماهیت عملکرد خود در هنگام احتراق سوخت مقداری ارتعاش ایجاد می کنند که مهار آنها نیازمند طراحی، تولید و نصب قطعه ای به نام دسته موتور (به انگلیسی Engine Mount) است.

همواره مهمترین هدف سازندگان خودرو افزایش ایمنی و آسایش سرنشینان خودرو بوده و تا به حال در این راه نوآوری های زیادی صورت گرفته است. یکی از مشکلاتی که گاهی اوقات برای سرنشینان خودرو آزار دهنده است وجود لرزش ها و ارتعاشاتی است که به کابین خودرو منتقل می شوند.

در نتیجه از جمله مباحث مطرح در صنعت خودروسازی، که سهم زیادی در جلب رضایت و افزایش کیفیت خودرو دارد، مهار حرکت و لرزش در خودرو است. در این میان موتورهای احتراق داخلی به دلیل ماهیت عملکرد خود در هنگام احتراق سوخت مقداری ارتعاش ایجاد می کنند که مهار آنها نیازمند طراحی، تولید و نصب قطعه ای به نام دسته موتور (به انگلیسی Engine Mount) است.

گسترش و توسعه صنعت خودروسازی در دنیا استفاده از این قطعه را نیز آسان تر و گرایش به استفاده از دسته موتور را نیز افزایش داده است. دسته موتورها وظیفه دارند که وزن موتور وسیله نقلیه را تحمل کنند، ارتعاشات ناشی از احتراق سوخت در موتور را جذب کنند و همچنین از حرکت بیش از اندازه موتور که می تواند ناشی از نیروهای وارده از جاده باشد نیز جلوگیری کنند. همچنین این قطعه وظیفه دارد که به موتور خودرو در زمان شتاب گیری یا ترمز گرفتن نیز اجازه حرکت ندهد.

به علاوه موتور خودرو در هنگام عبور از دست‌انداز، تقه‌های ناشی از رها شدن کلاچ یا درگیر شدن آن و خلاص شدن تایر‌ها و … به خاطر حالت گردشی که دارد و از طرفی به دلیل اتصال به بقیه قسمت ها علاقه زیادی به تکان‌های جانبی پیدا می‌کند تا این انرژی را دفع کند.

در طراحی دسته‌ موتورها مهم‌ترین دغدغه به توازن درآوردن دو معیار متضادی است که در نتیجه ورودی‌های ارتعاشی متفاوت وارد به خودرو یعنی ورودی‌های جاده و موتور به وجود می‌آیند

با نقش کنیستر در خودرو و علائم خرابی آشنا شوید

انواع دسته موتور

 

یکی از انواع اولیه این قطعه مهم خودرو، دسته موتور های غیر فعال ارتجاعی هستند. این دسته موتورها علاوه بر اینکه قیمت مناسبی دارند از ویژگی های دیگری مانند نگهداری و تعمیر آسان، فرایند طراحی و ساخت راحت تر وابعاد مناسب بهره می برند. البته این نوع دسته موتورها بیشتر وظیفه تحمل وزن موتور خودرو بر روی خود را دارند و در برخی دیگر از وظایف محوله کاربرد مناسبی ندارند. این نوع دسته موتور معمولا قطعه ای لاستیکی هستند که به دلیل خاصیت ساختاری خود می توانند ارتعاشات را در درون خود میرا کنند.

با پیشرفت صنعت خودرو و صنایع وابسته به آن مانند قطعه سازی دسته موتورهای روغنی یا هیدرولیکی تولید و به بازار عرضه شدند. این نوع دسته موتور البته دارای پیچیدگی های فنی در طراحی و ساخت خود هستند و در درون آنها مکانیزم فنر و یک سیال برای جذب ارتعاشات و میزا کردن آن به کار می رود و به دلیل همین ماهیت ساختاری خود در کاهش ارتعاشات عملکرد فنی بهتری دارند.

علائم خرابی دسته موتور

یکی از نکاتی که در هنگام برخورد با دسته موتور باید مد نظر قرار داشت این است که معمولا در درون خودروها قطعه دیگری برای نگه داشتن گیربکس در جای خود استفاده می شود که دسته گیربکس نام دارد. از آنجایی که موتور و گیربکس خودرو نزدیک یکدیگر قرار دارند خرابی یا پارگی هر کدام می تواند بر عملکرد دیگری تاثیرگذار باشد.

خرابی در دسته موتورهای لاستیکی معمولا با بروز نشانه های پارگی در خود قطعه قابل شناسایی است و علاوه بر آن نوع کارکرد موتور و افزایش لرزش آن می تواند نشان دهنده بروز ایراد در این قطعه باشد. همچنین در صورت خرابی دسته موتورهای روغنی نیز همانند دسته موتورهای لاستیکی کارکرد موتور متفاوت شده و ارتعاشات ناشی از عملکرد آن و لرزش های جاده به کابین خودرو راه پیدا خواهند کرد. علاوه بر این بروز نشتی روغن در دسته موتورهای هیدرولیکی نیز از علائم خرابی آنهاست. نباید فراموش کرد که در صورت خرابی دسته موتور بیشترین میزان لرزش در اطراف موتور خواهد بود.

از دیگر نشانه های خرابی دسته موتور ایجاد سر و صدا مخصوصا در زمان عبور از ناهمواری‌ها است. همچنین در صورت آسیب دیدن دسته گیربکس ممکن است راننده لرزش ایجاد شده را مستقیما در پدال کلاچ خودرو حس کند. ضمنا وجود ایراد در این قسمت می تواند باعث بر هم زدن تنظیمات کلاچ یا تکان خوردن دسته دنده شود.

 

با توجه به اینکه اکثر خودروهای امروزی که در بازار ایران مورد استفاده قرار می گیرند از نوع موتور و محور متحرک جلو هستند خرابی یک دسته موتور می تواند به بقیه دسته موتورها نیز آسیب وارد کند. در این خودروها خرابی دسته موتور بالا موجب چرخش گشتاوری بیش از حد موتور و تشدید تکانه‌های شدید به هنگام نیم کلاچ و یا تعویض دنده در نمونه های اتوماتیک بین دنده‌های جلو و عقب شود که در صورت عدم رسیدگی در دراز مدت و تحت فشار زیاد عبور پر سرعت از دست‌اندازها و یا شتابگیری های ناگهانی می‌تواند به سرعت موجب خرابی چهارشاخ پولوس ها شود و هزینه بیشتری را به جیب مالک تحمیل کند.

با توجه به موارد ذکر شده بهتر است به صورت دوره ای وضعیت سلامت دسته موتورهای خودرو را بررسی کنید تا در صورت وجود هرگونه ایرادی به خودرو بتوانید نسبت به تغییر آن اقدام کنید. البته دسته موتورها معمولا طوری ساخته می شوند که مدت زیادی کار کنند و حتی در صورت خرابی نیز می توانند تا حدی وظایف محوله خود را انجام دهند.

نوع رانندگی با خودرو و میزان همواری یا نا همواری مسیر نیز در عمر دسته موتور تاثیرگذار است. رانندگی پر گاز و انجام تیک آف در رانندگی به دلیل ایجاد فشار مضاعف به موتور و دسته موتور نقش مهمی در کاهش عمر این قطعه یا آسیب دیدن آن دارند. همچنین رانندگی در مسیرهای ناهموار، سنگلاخی یا کوهستانی نیز با توجه به افزایش میزان ارتعاشات مسیر نقش مخربی بر صحت دسته موتورها دارند.

همچنین در صورت اینکه هر کدام از قطعات جلوبندی خودرو مانند طبق، پلوس و ... عملکرد خود را به خوبی انجام ندهند می توانند ارتعاشات ایجاد شده را به دسته موتور انتقال داده و به آن آسیب وارد کنند.

شما می توانید برای خرید باتری ماشین و اطلاع از قیمت باطری ماشین به بزرگترین سایت فروش باطری ماشین باتری کار مراجعه کنید.

اسید باتری

اسید باتری

منظور از اسید باتری، اسیدی است که در باطری ماشین ها مورد استفاده قرار می گیرد.مایع داخل باطری از مخلوط اسید سولفوریک و آب مقطر تهیه می شود. اسید سولفوریک یک اسید قوی است. در واقع اسید باتری رقیق شده  اسید سولفوریک می باشد.

نام های مترادف : اسید باطری ; آب اسید 

اسید باتری یا آب اسید از رقیق شده محصول اسید سولفوریک بدست می آید.چون اسید سولفوریک را نمی توان به راحتی رقیق نمود بنابراین باید از دستگاه های رقیق کننده قوی استفاده شود.بهترین نوع اسید باتری تهیه شده از اسید سولفوریک مرغوب، بدون ناخالصی و آب مقطر 100 درصد خالص می باشد.pH اسید باتری تقریبا 0/8 می باشد.

باتری دستگاهی است که انرژی الکتریکی را در حالت شیمیایی در خود ذخیره می کند و هنگام نیاز می تواند از آن استفاده کند. به عبارتی برای تامین قدرت تجهیزات مصرف کننده در موقع خاموش بودن یا پایین بودن سرعت موتور بکار می رود. مقدار انرژی که یک باطری می تواند در خود ذخیره کند بستگی به ظرفیت باطری دارد که این ظرفیت بستگی به عوامل گوناگونی دارد. جهت با نگهداشتن ظرفیت باطری نیاز به سرویس و نگهداری ویژه ای دارد.

کاربرد های اسید باطری

    این اسید در انواع اتومبیل ها ، کامیون و کامیونت، جرثقیل، لیفتراک ها کاربرد دارد.

    در صنایع باطری سازی، نیروگاه ها و هم چنین باطری های اتمی و ژله ای استفاده میشود.

    در صنعت برق و الکترونیک کاربرد ویژه ای دارد.

    نیروگاه های حرارتی بادی و نیروگاه های آبی و هم چنین نیروگاه های خورشیدی و هیبریدی کشور نیز از اسید باتری استفاده میکنند..

    هنگام کار با اسید باتری(مانند پرکردن باتری) از ماسک ایمنی استفاده شود.

    اگر با تعداد زیادی باتری سرو کار دارید، توصیه می شود از لباس ایمنی استفاده کیند.

    برای جلوگیری از پاشیده شدن یا ترشح الکترولیت ( اسید سولفوریک رقیق شده است) نهایت دقت را داشته باشید، زیرا الکترولیت می تواند البسه را نابود کرده و پوست را بسوزاند.

    اگر الکترولیت بر روی لباس و بدن پاشید و یا ترشح کرد باید فورا با ماده ای خنثی کنند آنرا آغشته کرد و سپس آن را با آب تمیز شستشو داد.

    محلول جوش شیرین یا محلول آمونیاک و همچنین آب گرم را می توان به عنوان ماده خنثی کننده استفاده نمود.

    هنگامی که اسید با آب خالص مخلوط می شود حرارت تولید می شود ،به همین علت اسید را به آرامی و کم کم به درون آب اضافه کنید.

    اگر حرارت زیادی به وجود آمد، صبر کنید تا محلول خنک شود.

    سعی کنید از مخازن یا ظروف سربی و یا دارای پوشش سربی برای این منظور استفاده کنید.

    در غیر این صورت از مخازن و ظروف غیرفلزی یا قیف های غیرفلزی استفاده کنید.

    اسید باتری را در دسترس کودکان قرار ندهید.

    غیر قابل احتراق بسیاری از واکنشهای آن ممکن است سبب حریق و انفجار گردد فیوم سمی در حریق ایجاد میشود.

    نحوه محافظت:با مواد قابل اشتعال تماس نداشته باشد

    هنگام حریق که این ماده هم در آن قرار دارد از آب استفاده نشود سایر مواد پودر فوم گاز بلامانع است

انبارداری و نگه داری اسید باتری

در ظروف فولادی میتوان نگهداری نمود.محوطه نگهداری دارای بتون ضد خوردگی باشد.از مواد قابل احتراق و مواد احیا کننده جدا نگه داشته شود.از بازهای قوی خوراک دام جدا نگه داشته شود.اسید را هیچگاه در مکان های خیلی گرم یا در معرض تابش نور مستقیم خورشید نگهداری نکنید.

برای تعویض باتری ماشین به بزرگترین سایت فروش باطری ماشین مراجعه نمایید.

سینی باطری ماشین

وجود باطری ماشین برای کار کردن آن ضروری است اما خود باتری می تواند به دلیل ایجاد خوردگی زیر کاپوت کم کم باعث ایجاد مشکل در ماشین شود.

بیشتر باتری ها از صفحات سربی تشکیل شده اند که داخل اسید غوطه ور هستند. با این که این ترکیب برای ذخیره برق بسیار مناسب است اما می تواند باعث خرابی فلزات شود. باتری های لیداسیدی در حین عمل شارژ و دشارژ گاز هیدروژن تولید می کنند. هیدروژن با هوا ترکیب شده و محیطی را ایجاد می کند که برای فلزات نامناسب است و باعث افزایش خوردگی می شود. وجود رطوبت و نمک می تواند باعث سریع تر شدن این فرایند شود. بعلاوه وجود نشتی در باتری می تواند این مشکل را تشدید کند زیرا اسید باتری بشدت خورنده است.

در نهایت این خوردگی روی فلزات اطراف و بخصوص زیر باطری تاثیر خواهد گذاشت. در ماشین های قدیمی تر، میزان خوردگی بیشتر می شود. اگر زود جلوی این خوردگی گرفته نشود ممکن است از سینی باتری راهی به سمت رادیاتور یا حتی خود شاسی ماشین باز کند.

علائم خوردگی

علائم خوردگی عبارتند از پاک شدن رنگ، تشکیل پودر سفید، پوسته پوسته شدن و زنگ زدگی. اولین علائم نشت باتری در قطب های آن مشخص می شود. اکثر افراد با خوردگی روی قطب های باتری مواجه شده اند که شبیه به خوردگی ساختاری است اما تاثیر خود را زودتر نشان می دهد. به عنوان یک نکته جانبی باید ذکر کرد که باتری که شارژش کم شده باشد در قطب منفی و باتری که بیش از حد شارژ شده باشد در قطب مثبت خوردگی پیدا می کند.

تصویری از سینی باتری ماشین های GM دهه هفتاد میلادی. این آسیب ناشی از نشت باتری است

وقتی که آسیب ایجاد شد فقط یک گزینه دارید یعنی جایگزینی. اگر زود متوجه این آسیب شوید، ممکن است آسیب فقط به سینی باتری محدود باشد. سینی های مدل NAPA Solutions 7304008 یا Dorman  111750 برای بیشتر ماشین ها مناسب است مگر این که مدل ماشین خاص باشد. این مدل سینی ها را می توان در محل مورد نظر قرار داد و برای باتری هایی با ابعاد مختلف مناسب است. سینی هایی که پوشش پودری شکل داشته باشند از مدل هایی که رنگ معمولی دارند ماندگاری بیشتری دارند.

علایم خوردگی سینی باتری

سینی باتری NAPA انتخاب خیلی خوبی است و پوشش پودری باعث افزایش ماندگاری آن می شود.

نصب سینی باتری تقریبا در اکثر موارد ساده است. ولی در برخی خودروها این طور نیست و دسترسی به محل باتری کمی سخت است. بنابراین در چنین مواردی بهتر است از مکانیک کمک بگیرید.

اول باید سینی قدیمی را بر دارید. وجود زنگ زدگی و خوردگی ممکن است باعث سختی کار شود بنابراین بهتر است یک ساعت قبل از شروع کار پیچ ها را آغشته به اسپری روان کننده کنید.

گاهی اوقات پیچ ها آنقدر خورده شده اند که لازم به بریدن آنهاست و برای این کار نیاز به دستورالعمل ها و روش های خاصی است. اولدزموبیل 442 ساخت 1971 که اصلا سینی باتری ندارد. ما خودمان سه پیچ در سمت داخلی گلگیر انتخاب کردیم تا سینی را محکم کنیم. بعد از برداشتن سینی، باید میزان خرابی را ارزیابی کنید. لازم است هر گونه زنگ زدگی و پوسته ریزی پاک شده و تعمیر شود.

این زنگ زدگی ها را با یک برس سیمی پاک کرده و سپس روی آن خنثی کننده‌ی زنگ زدگی اسپری کرده و بعد با یک رنگ با کیفیت رنگ آمیزی کنید. مراقب باشید محیط افراد را اسپری نکنید. اگر آسیب ها جدی و به سایر قسمت ها رسیده لازم است آن ها نیز به درستی ترمیم شوند. نصب سینی نیاز به پیدا کردن حداقل دو جای پیچ برای محکم کردن سینی دارد. سینی های NAPA چند حفره برای نصب پیچ دارند. بهتر است از عرض سینی را پیچ کنید که البته ممکن است امکان این کار وجود نداشته باشد.

برای محکم کردن باتری چه کاری باید کرد؟

برای محکم کردن باتری از یک کیت نگهدارنده استفاده کردیم. چون بسیار مهم است که باتری بخوبی محکم شده باشد. در غیر این صورت با حرکت و ضربه به باتری آسیب رسیده و ممکن است منجر به آتش سوزی شود. پیچ های J-bolt (جی بولت) کمی بلند هستند بنابراین اندازه گرفته و برش شان زدیم. برای این کار می توانید از اره برقی یا اره آهن بری استفاده کنید. البته بهتر است از قبل اندازه پیچ مناسب را مشخص کنید.

پیچ های J-bolt بیش از حد بلند هستند بنابراین لازم است برش خورده و کوتاه شوند. ما یک نگهدارنده هم روی پیچ و مهره ها نصب کردیم و محل نصب wing nut (پیچ و مهره جاانگشتی دار) را مشخص کردیم . باتری Optima در سینی نصب شد و بعد پیچ ها بسته و محکم شدند. همانطور که می بینید در نهایت J-bolt با wing nut محکم شده است. در این صورت باتری کاملا با پیچ و مهره محکم شده تا از حرکت و آسیب به آن پیشگیری شود.

 

در این مطلب مراحل نصب سینی زیر باتری خودرو را با هم مرور کردیم و همانطور که مشاهده کردید این کار پیچیدگی خاصی ندارد. مدل استفاده شده در این مطلب نسبتا ساده بود که ممکن است در برخی خودروها این طور نباشد و دسترسی به محل باتری کمی سخت باشد. بنابراین در چنین مواردی بهتر است از مکانیک کمک بگیرید.

در ضمن شما می توانید برای تعویض باتری ماشین و اطلاع از قیمت باطری ماشین ما را در باتری کار دنبال کنید.

 

جعبه دنده خودروی هیبریدی

 

در مورد جعبه دنده خودروهای هیبریدی و الکتریکی بیشتر بدانیم !

 

 

خودروهای هیبریدی

 

صنعت خودروسازی در جهان حال حاضر به دلیل مشکلات زیست محیطی و مسئله گرمای جهانی ، روز به روز به سمت پیشرفت و مصرف کمتر از ذخایر سوختی پیش می رود و در حال حاضر تمرکز بخش عظیمی از این صنعت پر کاربرد در تولید خودروهای هیبریدی است .

 

ابتدایی ترین چیزی که کاملا مشخص و مبرهن است این موضوع است که خودروهای هیبریدی در بخش فنی به طور کامل با خودروهای احتراق داخلی تفاوت دارند . یک نمونه از این بخش ها که موضوع بحث امروز ما نیز می باشد بخش گیربکس یا همان جعبه دنده می باشد .

 

توجه داشته باشید که در خودروهای احتراق داخلی از جعبه دنده های چند سرعته استفاده می شود ولی در خودروهای هیبریدی این موضوع به یک یا در حال حاضر دو سرعته تقلیل می یابد .

 

شاید این سوال برایتان ایجاد شود که با توجه به افزایش سرعت خودروهای روز دنیا و نیاز آنها به جعبه دنده هایی با تعداد دنده های بیشتر ، چرا خودروهای هیبریدی تنها از جعبه دنده های یک یا بعضا دو سرعته استفاده می کنند ؟ جواب سوال شما اینجاست !

 

ابتدا بگذارید توضیحی اجمالی از فراینده کاری جعبه دنده خدمتتان ارائه کنم :

 

وظیفه جعبه دنده (GEARBOX) در خودروها ، انتقال قدرت به چرخ های جلو و همپنین تغییر مقدار گشتاور لازم به منظور بهره بری بهتر می باشد . در موتور های سوختی یا به اصطلاح احتراقی ، میزان قدرت و گشتاور خودرو در دور موتور خاصی بدست می آید و هر چه دور موتور بالاتر رود ، شتاب ، قدرت و گشتاور خودرو بیشتر خواهد شد . البته اگر تا به حال پشت فرمان ماشین قرار گرفته باشید خواهید دانست که در هر دنده مجزا در خودروهای احتراقی ، ماکسیمم دور موتوری وجود دارد که از آن فراتر نخواهد رفت و دیگر گشتاور و قدرت موتور تغییری نخواهد کرد و ثابت خواهد ماند . برای مثال حداکثر میزان گشتاور در خودروهای احتراقی بر روی مقدار 3000 تا 3500 اتفاق می افتد و برای حداکثر میزان قدرت نیز ، دور موتور می بایست روی مقدار 4500 دور بر دقیقه قرار بگیرد .

 

با توجه به این قضیه می توان دریافت که خودروهای احتراقی دور موتوری بین 1000 تا 10000 دور بر دقیقه خواهند داشت که بسته به نوع موتور تفاوت می کند . با عنایت بر این موضوع می توان فهمید که در صورتی که دور موتور زیر حداقل موجود باشد پیشرانه خودرو به دلیل اصطکاک بین قطعات و عدم توانایی برای غلبه بر آن خاموش خواهد شد . علاوه بر این در صورت عبور دور موتور از حداکثر قدار مجاز ، موتور با عمل کات آف اجازه افزایش بیش از اندازه دور موتور را نمی دهد و مقدار آنرا تقریبا قابت نگه خواهد داشت .

 

در حقیقت وقتی دور موتور خودرو پایین باشد قدرت و گشتاور خروجی بسیار پایین بوده و نمی توان بدون تغییر گشتاور اصلی موتور ، خودرو را به حرکت درآورد . در این صورت با تغییر ضریب دنده گشتاور خروجی از موتور تغییر کرده و در نتیجه نیروی چرخشی وارد شده به چرخ ها بیشتر می شود و موتور با میزان توان خروجی ثابت می تواند خودرو را به حرکت بیاندازد . و در صورت افزایش سرعت ، نیاز به بالا بردن گشتاور موتور کمتر می شود و در نتیجه جعبه دنده با دنده سبک تر می تواند با سرعت بیشتری چرخهای خودرو را بچرخاند .

 

جعبه دنده تک سرعته

 

خودروهای هیبریدی و الکتریکی ، بدلیل نبود اصطکاک و عوامل بازدارنده حرکت موتور ، تمامی گشتاور از همان ابتدا شروع کار موتور در بیشترین حد ممکن است و در نتیجه پیشرانه خودرو از همان اول ، بدون نیاز به تغییر گشتاور موتور بوسیله جعبه دنده قادر است خودرو را به حرکت در بیاورد و به صورت تئوری نیازی به وجود جعبه دنده نیست !

ولی اینجا مشکلی پدید خواهد آمد که لزوم استفاده از جعبه دنده را آشکار می کند . موتورهای خودروهای الکتریکی قادر هستند تا گشتاوری به مقدار 20000 دور بر دقیقه را ایجاد کنند و در صورت نبود جعبه دنده چرخ های خودرو می تواند تا همین میزان در دقیقه به چرخش دربیایند که از نظر عملی کاملا محال است . بنابراین وجود جعبه دنده در این سری از خودروها الزامیست ولی این جعبه دنده ها بدلیل ثابت بودن گشتاور تولیدی نیازی به دنده های بیشتر ندارند و می توانند با افزایش دور موتور ، سرعت را افزایش داده و در صورت کاهش دور موتور ، سرعت را تقلیل کنند .

البته یک شرکت اتریشی در شهریور ماه سال 1397 موفق به تولید نوعی خاص از گیربکس ها شده که دارای 2 دنده میباشند و دو سرعته هستند . مهندسین شرکت کریزل الکتریک اولین جعبه دنده 2 سرعته جهان را برای خودروهای برقی ابداع کردند .

این شرکت ، اولین سری از این مدل گیربکس ها را بر روی خودرو PORSCH 910 امتحان کردند و موفق شدند در 2.5 ثانیه سرعت خودرو را از صفر به 100 برسانند که نهایت سرعت این خودرو نیز 300 کیلومتر بر ساعت بیان شده است .

خودروی طراحی شده توسط شرکت کریزل حدود یک میلیون دلار قیمت گذاری شده و برای اولین بار به سیستم جعبه دنده دو سرعته مجهز شده که آنرا از بقیه خودرو های الکتریکی که تا کنون ساخته شده است متمایز می کند .

جعبه دنده های CVT

CVT  یا همان (CONTINUOUSLY VARIABLE TRANSMISSION  ) به معنی سیستم انتقال قدرت متغیر است که اولین مدل آن در سال 1986 به ثبت رسید . چندین کارخانه ماشین سازی مطرح دنیا از جمله جنرال موتورز ، آئودی ، نیسان و … هم اکنون در حال گسترش دادن این نوع از جعبه دنده ها هستند .

 

هنگامی که راننده در حین حرکت خودرو اقدام به تعویض دنده میکند ( چه به صورت اتوماتیک و چه به صورت دستی ) ، باعث درگیر شدن دو چرخ دنده با اندازه ها و تعداد دندانه های مختلف می شود که باعث تغییر میزان گشتاور تولید شده خواهد شد .

این چرخ دنده های متفاوت با بوجود آوردن ضریب دنده های گوناگون که با تعداد دندانه و قطر چرخ دنده متناسب است گشتاور و دور را به چرخ ها منتقل می کند .

در نمونه اتوماتیک ، این نسبت دنده ها بوسیله درگیر شدن چرخ دنده های خورشیدی و سیاره ای و قفسه نگهدارنده و چرخ دنده ی رینگی ایجاد می شود .

اجزا تشکیل دهنده سیستم انتقال قدرت CVT  شامل پولی ورودی ( محرک ) ، پولی خروجی ( متحرک ) و تسمه مخضوضی از جنس فلز یا پلاستیک می باشند .هر کدام از این پولی های ورودی و خروجی از دو مخروط تشکیل شده اند که این مخروط ها می توانند در راستای محوری که در آن نصب شده اند حرکت کنند .

زمانی که دو مخروط به یکدیگر نزدیک می شوند ، به دلیل سطح شیبدار مخروط ها تسمه بر روی سطح حرکت کرده و به سمت بالا رانده می شود . و زمانی که دو مخروط از یکدیگر فاصله می گیرند عرض پولی بیشتر شده و تسمه پایین میاید و بین دو سر مخروط قرار میگیرد .

زمانی که دو پولی که هرکدام از دو مخروط متحرک تشکیل شده‌اند عرض خود را از طریق جابجایی مخروط‌ها تغییر می‌دهند، بینهایت شعاع پولی ایجاد می‌شود و همانطور که میدانیم نسبت میان شعاع پولی ورودی و خروجی سبب ایجاد بینهایت ضریب دنده می‌شود به همین دلیل زمانی که خودرو در حال حرکت است با افزایش یا کاهش سرعت عرض این پولی‌ها کم و زیاد شده و و نسبت دنده‌ای را متناسب با وضعیت حرکتی خودرو ایجاد می‌کند.

به همین دلیل است که این نوع از جعبه دنده ها بر خلاف سایر مدل آنها تعداد محدودی ضریب دنده تولید می کنند . در جعبه دنده های CVT  بی نهایت نسبت دور تولید می شود که باعث از بین رفتن شوک و تغییر دورهای ناگهانی ناشی از تعویض دنده می شود و به طور پیوسته و متغیر در هر لحظه ضریب دنده مناسب انتخاب می شود .

برای تعویض باتری ماشین به بزرگترین فروشگاه آنلاین فروش باطری ماشین مراجعه کنید.

عملکرد دینام

دینام( Alternator)  یا ژنراتور، تولیدکننده برق است که وظیفه شارژ باتری خودرو را برعهده دارد و در صورت خرابی آن، باتری ماشین در مدت کوتاهی تخلیه خواهد شد. در واقع وظیفه باطری ماشین تنها تهیه برق در هنگام استارت زدن یا روشن نبودن ماشین شماست و برق رسانی به نقاط مختلف قطعات برقی ماشین در حین روشن بودن ، توسط دینام انجام می شود.

از آنجائیکه دینام (قطعه ای استوانه ای با بدنه آلومینیومی و معمولا در  کنار موتور زیر پمپ هیدرولیک ) توسط یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور قرار میگیرد، همواره باید این تسمه در فواصل منظم بازدید شود تا از اره شدن آن به طور ناگهانی و در نتیجه خالی شدن شارژ باطری جلوگیری کرد.

یکی از معایب دینام های جریان مستقیم این است که این دینام ها در دورهای پائین موتور قادر به شارژ باطری نمی باشند  امروزه  مصرف  کننده های برقی در خودرو زیاد شده است ترافیک شهرها باعث می شود که موتور یک اتومبیل مدتها در جا کار کند و در این حالت دور دینام پایین است با این شرایط دینام جریان مستقیم  نمی تواند  جوابگوی شارژ باطری باشد. در نتیجه دینامهای جریان مستقیم  از رده  خارج شده  و از دینام های  آلترناتور استفاده  می شود اساس کار دینامهای آلترناتور مانند دینامهای جریان مستقیم است. در دینامهای الترناتور نیز بر اثر قطع خطوط قوای مغناطیسی جریان القائی بوجود می اید ولی با این تفاوت که در دینامهای جریان  مستقیم  اهن  رباها به بدنه  دینام پیچ و ثابت شده بود و سیم پیچهای تولید جریان داخل حوزه مغناطیسی  حرکت می کردند در دینامهای الترناتور اهن ربا دوار است و سیم پیچهای تولید جریان ثابت می باشند اهن ربای دوار را روتور و سیم پیچ ثابت را استاتور می گویند

اجزای تشکیل دهنده قطعه دینام خودرو :

    -مجموعه ای ثابت از سیم پیچ که آن را استاتور می نامند

    -یک سیم پیچ الکتریکی متحرک که آن را روتور می نامند

    -آفتامات دینام (رگلاتور )

    -یک سو کننده ولتاژ (دیود)

    -تعدادی جاروبک جهت حفظ نمودن ارتباط الکتریکی با موتور

موارد بیان شده در بالا همگی در یک پوشش آلومینومی مستقر گردیده اند . البته  قرقره از این قاعده مستثنا است.

۱.استاتور

استاتور یا بالشتک یکی از قطعات اصلی دینام است که از هسته و سیم پیچ تشکیل شده است. هسته استاتور دارای چندین لایه می باشد که از حلقه های شیار دار نازک آهنی همراه با عایق مخصوص ساخته شده است. معمولا تعدادی از حلقه های آهنی مخصوص استاتور که دارای لایه بسیار نازکی از عایق مخصوص هستند به وسیله پرچ یا خار مخصوص روی هم سوار شده و هسته اصلی استاتور یا بالشتک دینام را تشکیل میدهند. استاتور دینام دارای سیم پیچی مرکب است که متشکل از چندین دسته یا حلقه سیم پیچ میباشد که لابلای شیارهای مخصوص هسته استاتور قرار میگیرند. تعداد دسته های سیم پیچ ، قطر و نوع سیم و تعداد دور سیم پیچی در هر دسته یا حلقه از سیم پیچی استاتور در دینامهای مختلف بسیار متفاوت و تعیین کننده است. دسته های سیم پیچ معمولا در سه یا چهار نقطه به هم متصل میشوند که به آن سربندی میگویند.

استاتور در محیط خارجی دینام قرار میگیرد و با چرخش روتور در مرکز استاتور، عبور خطوط مغناطیسی آرمیچر از بین سیم پیچ های استاتور باعث به حرکت در آمدن الکترون در سیم پیچ ها و اختلاف پتانسیل الکتریکی بین نقاط اتصال سیم پیچها که خروجی استاتور هستند میشود. جریان الکتریکی تولید شده در استاتور که به شکل اختلاف فاز بین اتصالات خروجی استاتور وجود دارد متناوب است که فرکانس آن به دور آرمیچر بستگی دارد. برای شارژ باطری اتومبیل و مصرف مدارات الکتریکی و الکترونیکی اتومبیل جریان DC یا مستقیم با ولتاژ ثابت مورد نیاز است، از این رو خروجی استاتور وارد بخش یکسو کننده و تثبیت کننده دینام میشود.

۲. آرمیچر (روتور)

آرمیچر یا روتور قطعه مغناطیسی مرکزی دینام است که از یک محور یا شفت اصلی فولادی و پوسته پنجه ای شکل آهنی ساخته شده است و در مرکز استاتور حول محور خود میچرخد. آرمیچر معمولا دارای یک دسته سیم پیچ است که بطور منظم بدور محور اصلی آرمیچر بر روی یک قالب نازک پلاستیکی یا کائوچویی پیچیده شده است. سیم پیچی آرمیچر معمولا دارای دو سر است که از لای دسته سیم پیچ و پوسته بیرون آمده و به حلقه های مسی که کلکتور نام دارد متصل میشود.

 دور سیم پیچ آرمیچر را هسته ای آهنی دو یا چند تکه فرا گرفته که به شکل قطعات V شکل در کنار هم قرار گرفته اند. وظیفه آرمیچر تولید نیروی مغناطیسی دینام است. نیروی مغناطیسی آرمیچر بوسیله حرکت جریان الکتریکی باطری اتومبیل در سیم پیچ آرمیچر تولید میشود، چرخش آرمیچر باعث عبور خطوط مغناطیسی آرمیچر در سیم پیچ های استاتور یا همان بالشتک دینام شده و جریان الکتریکی را در سیم پیچ های بالشتک به حرکت در می آورد. بنابر این میتوان گفت توان الکتریکی تولید شده در استاتور تا حد زیادی به مقدار نیروی مغناطیسی آرمیچر وابسته است، به همین خاطر یک رگلاتور الکتریکی که به آن آفتامات نیز میگویند دائما جریان الکتریکی ورودی آرمیچر را کنترل میکند تا ولتاژ و جریان خروجی استاتور را در حد معینی نگاه دارد.

3.آفتامات دینام (رگلاتور )

رگلاتور در دینام  آفتامات نیز نامیده می شود .وظیفه آن در دینام کنترل جریان الکتریکی ورودی آرمیچر است . از آنجا که مقدار توان الکتریکی تولید شده در استاتور به نیروی مغناطیسی آرمیچر وابسته است، آفتامات با کنترل جریان ورودی آرمیچر بطور مستقیم بر توان خروجی دینام تاثیر میگذارد . به این ترتیب آفتامات دینام همواره بر توان الکتریکی خروجی دینام نظارت دارد.

۴. واحد یکسوساز ( دیود دینام)

واحد یکسوساز دینام که تعمیرکاران به  آن دیود دینام نیز می گویند، یکی از قطعات دینام است. جریان الکتریکی تولید شده در استاتور دینام بصورت چندین فاز متناوب یا AC است که به دلیل تغییر دور موتور دارای فرکانس۰ی متغییر است.

جریان خروجی متناوب استاتور وارد دیود های واحد یکسوساز شده و به جریان DC تبدیل میشود . معمولا از چند پل دیودی برای یکسوسازی جریان استفاده میشود که تعداد دیودهای آن به تعداد خروجی های استاتور بستگی دارد ‌. دیودهای تشکیل دهنده واحد یکسوساز بدلیل عبور دادن جریان بالا حرارت زیادی تولید کرده و به همین خاطر بر روی صفحات خنک کننده آلومینیومی نصب میشوند که به آنها هیت سینک می‌گویند. تعداد دیودهای واحد یکسوساز در اتومبیل های مختلف قدیمی و جدید بسیار متفاوت است که حداقل از یک پل دیودی با چهار دیود تشکیل شده است .

عوامل خرابی دینام خودرو

با توجه به این که دینام توسط یک تسمه به مدار چرخش موتور متصل می شود باید به طور منظم مورد بازدید قرار گیرد و در صورت وجود پارگی در تسمه فورا یک تسمه جدید جایگزین آن شود. همچنین در فصول گرم سال به دلیل روشن بودن مداوم کولر خودرو فشار بیشتری به دینام وارد می شود و احتمال خرابی آن نیز افزایش می یابد. اما به طور کلی مهمترین عوامل خرابی دینام خودرو به شرح زیر هستند:

        تمام شدن زغال دینام که با تعویض زغال ها مجددا می توان از دینام استفاده کرد.

        سوختن سیم پیچ های داخلی دینام که گاهی با تعویض آنها باز هم دینام به کار خواهد افتاد

        خرابی آفتامات دینام که وظیفه تنظیم برق دینام را بر عهده دارد و موجب از کار افتادن دینام می شود

چراغ دینام (چراغ باطری)

چراغ دینام که معمولا در پنل نشانگرهای اتومبیل قرار دارد چراغی است  که شارژ یا عدم شارژ باطری را نشان میدهد به همین خاطر به آن چراغ باطری  نیز می‌گویند. خاموش بودن چراغ دینام به معنی کارکرد صحیح دینام و تولید نیروی الکتریکی و روشن بودن آن به معنی عدم تولید نیروی الکتریکی در دینام می‌باشد.

 در اغلب دینامها که دارای استاتور با خروجی بیشتر از دو سر می‌باشند از چند دیود برای فرمان به چراغ دینام استفاده میشود. قطب منفی که در اتومبیل به بدنه اتصال دارد بعد از عبور از آرمیچر وارد پل دیودی شده و بوسیله یک یا چند دیود به خروجی چراغ دینام متصل میشود و در حالت ثابت بودن دینام خروجی منفی دارد . چراغ دینام از سمت دیگر به جریان مثبت خروجی سوییچ اتومبیل متصل میشود، به همین خاطر با باز شدن سوییچ اتومبیل چراغ دینام روشن میشود. پس از استارت و روشن شدن موتور اتومبیل با چرخش آرمیچر و تولید نیروی الکتریکی اختلاف پتانسیل ایجاد شده در دیودها باعث مثبت شدن خروجی چراغ دینام و در نتیجه خاموش شدن آن می گردد.

برای تعویض باتری ماشین به بزرگترین سایت فروش باطری ماشین مراجعه کنید.

ترمینال سوییچ خودرو

اکثر سوییچها دارای ۴ ترمینال می باشد که عبارتند از:

۱- ترمینال برق باطری ماشین که با علایم B یا AM یا SW یا ۳۰ و ۱ مشخص میگردد، برق باتری را دریافت میکند و در همه حالتهای سوییچ برق دارد. برق این ترمینال از طریق اتصال کابل باطری که به سلونویید استارتر  توسط یک رشته سیم وصل میشود تامین میگردد.

۲- ترمینال ACC که با علایم ACCیا R مشخص میگردد با گردش سوییچ در مرحله اول برق ترمینال ACC به ترمینال برق باتری متصل شده و برق جهت لوازم برقی مثل رادیو ،فندک و ... ارسال میگردد.

۳-ترمینال IGN  که با علایم IGیا ۱۵ یا ۲ مشخص میگردد با حرکت سوییچ در مرحله دوم برق باتری را به مدار اولیه سیستم جرقه و به کلیه قسمت های دیگر برقی خودرو می رساند و ضمنا در این مرحله چراغهای هشدار پانل کیلومتر روشن میشود.

۴- ترمینال اخری که حالت فنری برای سوییچ دارد با رها کردن کلید سوییچ در موقعیت IGN قرار میگیرد ترمینال ST یا استارت یا ۵۰ میباشد . این ترمینال توسط یک رشته سیم به سولونویید استارتر متصل است و برق بوبینهای انرا تامین میکند.

نکته: بعضی از سوییچ ها دارای ترمینالهای بیشتری می باشند که در این سوییچ ها ترمینال BAT  و ST بیشتری دارد و در بعضی دیگر ترمینال IGN به دو ترمینال IG1 و IG2  تقسیم شده است.

نکته ۲: ترمینال ACC در هنگام استارت برق ندارد.

یکی از متداولترین عیوب سوییچ الکتریکی قطع داخلی ارتباط بین ترمینالهای ان است . بنابراین با استفاده از یک اهم متر و یا یک لامپ ازمایش میتوان صحت پایه ها و یا عدم قطع ارتباط داخلی ترمینالهای انرا به ترتیب زیر ازمایش کرد:

۱- یک سر سیم لامپ ازمایش را به ترمینال ورودی سوییچ  و سر دیگر سیم را به بدنه متصل کنید . از روشن شدن لامپ یا رسیدن جریان به ترمینال ورودی سوییچ اطمینان حاصل نمایید.

۲- کلید سوییچ را در حالت ACC قرار داده اتصالات دو سر سیم لامپ را یکی به ترمینالهای ACC و دیگری را به بدنه برقرار کنید. روشن شدن لامپ نشان دهنده سالم بودن ترمینال مورد نظر است.

۳- ازمایش فوق را برای ترمینالهای IGN و ST تکرار کنید.

برای تعویض باتری ماشین و اطلاع از قیمت باطری ماشین به بزرگترین سایت فروش اینترنتی باتری ماشین مراجعه کنید.

افزایش طول عمر باطری ماشین

دو نوع از رایج ترین انواع باطری ماشین عبارتند از : باتریهایی که به مراقبت کم (LM =Low Maintanace) نیاز دارند یا غیر سیلد و باتریهای بدون نیاز به مراقبت (FM =Free Maintanace) یا سیلد . باتریهای با مراقبت کمتر (LM) دارای صفحه سرب آنتیموان/ کلسیم (دو آلیاژی یا هیبرید) هستند. در حالیکه باتریهای بدون نیاز به مراقبت (MF) دارای صفحه سرب – کلسیم / کلسیم هستند.

باتری های بدون نیاز به مراقبت (MF) به مراقبت های پیشگیرانه کمتری نیازمندند ، دارای عمری طولانی تر ، شارژ سریعتر ، مقاومت بیشتر در برابر شارژ بیش از حد (over charge)، کاهش خوردگی ترمینال ها و زمان مجاز جهت نگهدارى کالا (Shelf Life) به مدت طولانی تر هستند اما در برابر عیوب ناشی از دشارژ عمیق(Deep Discharge) به دلیل افزایش ریزش مواد فعال صفحات ، سریعتر از کار می افتند

در آب و هوای گرم پیشنهاد می شود که باتری غیر سیلد خریداری شود . به دلیل این که در یک باتری سیلد هنگامی که به آب نیاز است ، نمی توان آب اضافه کرد و نمی توان غلظت ویژه آن را با هیدرومتر اندازه گرفت .

علل خرابی باتری

باطری اتومبیل به منظور ایجاد جریان استارت اولیه با آمپر بالا (high initial cranking amp) (معمولاً برای 5 تا 15 ثانیه) برای روشن کردن موتور به صورتی خاص طراحی شده اند . یک باتری با کیفیت خوب در صورت نگهداری مناسب حدود 1.5 سال می تواند کار کند . هدف اولیه استفاده از باتری استارت زدن ، تثبیت انرژی و تهیه نیروی کافی برای جرقه زدن ، روشنایی و دیگر مصرف کننده هایی است که به مقدار انرژی بیشتر از ظرفیت سیستم شارژ نیازمندند؛ برای مثال در موقعی که موتور کار نمی کند . در مرحله بعد باتری اتومبیل ، توان الکتریکی سیستم را در موقعی که سیستم شارژ فعال نیست ، فراهم می کند . سن یک باتری به ریزش مواد فعال صفحات آن در اثر انقباض و انبساط این صفحات که در طول فرآیند شارژ و دشارژ اتفاق می افتد بستگی دارد .

دشارژ عمیق ، گرما و لرزش مراحل تخریب آن را تسریع می کنند و عاقبت رسوب تشکیل می شود و سبب اتصال کوتاه می گردد . از دیگر عوامل اصلی تخریب باتری ها ، سولفاته شدن آنهاست . هنگامی که باتری ها به صورت دشارژ یا برای بیشتر از 6 ماه انبار شوند . سولفات سرب صفحات را سخت و چگال می کند و توانایی شارژ شدن باتری کاهش می یابد و یا به طور کلی از بین می رود و مواد فعال صفحات ، دیگر قابلیت تحمل جریان دشارژ را ندارند و باتری از کار خواهد افتاد. تحقیقات اخیر نشان داده در هوای گرم ( بدترین محیط برای کار باتری ) میانگین طول عمر یک باتری اتومبیل با کیفیت خوب به نصف کاهش می یابد .

 

استارت زدن بیجا (Slow Cranking ) خصوصاً در هوای سرد مشخصه خوبی است که نشان می دهد باتری در حال خراب شدن است و این باتری باید تست شود . دشارژ عمیق باتریها معمولاً در زمان های نامناسب برای مثال بعد از روشن کردن خودرو توسط اتصال باتری به باتری ( start jump )اتفاق می افتد ، متآسفانه اغلب فروشنده های فروش باطری ماشین چگونگی تست یا شارژ صحیح باتری را نمی دانند .

نگهداری پیشگیرانه باتری

بررسی سطح الکترولیت ، محکم بودن سر باتریها ، تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام همه برای نگهداری های پیشگیرانه یک باتری لازم است. تناوب اجرای اقدامات پیشگیرانه بستگی به نوع باتری و شرایط آب و هوایی دارد اما باید حداقل یک بار قبل از شروع سرما و ماهی یک بار در گرما این مراقبت دوره ای انجام شود . اگر سطح الکترولیت در باتری های غیر سیلد پائین است ، تا سطح مشخص شده توسط سازنده باتری (2 میلیمتر بالاتر از سطح صفحات) باتری را از آب مقطر پر کنید . توجه داشته باشید که بیش از اندازه خصوصاً در گرما آن را از آب پر نکنید.

بررسی سالم بودن سیستم شارژ

سیستم شارژ اتومبیل شامل یک دینام (یا ژنراتور DC) ، یک رگولاتور ولتاژ ( آفتامات)، باتری و لامپ هشدار یا آمپر دینام است. زمانی که موتور در حال حرکت است، هدف آن مهیا کردن توان برای بار الکتریکی اتومبیل ( برای مثال جرقه زنی، روشنایی، لوازم الکتریکی و ...) و شارژ باتری اتومبیل است. زمانی که سیستم شارژ از کار می افتد، معمولاً یک لامپ هشدار روشن خواهد شد و یا آمپر دینام وضعیت خوب (good ) را نشان نمی دهد. رایج ترین عوامل خوب کار نکردن سیستم شارژ ، لق شدن ، فرسوده شدن یا پاره شدن تسمه دینام است. بنابراین ابتدا باید تسمه دینام را چک کرد . اگر تسمه دینام سالم بود با استفاده از یک باتری سالم دور موتور را برای مدت دو دقیقه به 2000RPM یا بیشتر ( با در نظر گرفتن دمای محیط و بار) برسانید . ولتاژ باتری باید بین 13 تا 15.1 ولت افزایش یابد.

در اکثر خودروها در یک روز گرم مقدار ولتاژ بین 14 تا 14.5 ولت اندازه گیری خواهد شد . اغلب رگولاتورهای ولتاژ یا آفتامات ها، دارای جبران کننده دما (temperature compensated) برای شارژ درست باتری تحت شرایط مختلف محیطی هستند. هنگامی که دمای محیط کاهش می یابد ، ولتاژ شارژ جهت غلبه بر مقاومت بالای باتری افزایش می یابد. بلعکس ، وقتی که دمای محیط افزایش می یابد، ولتاژ شارژ کاهش می یابد .

 

سایر مواردی که بر ولتاژ شارژ اثر گذارند عبارتند از شرایط باتری ، وضعیت شارژ ، بار الکتریکی ، سطح و خلوص الکترولیت . اگر ولتاژ بین دو قطب کمتر از 13 ولت و تست باتری بعد از شارژ مجدد خوب باشد یا اگر هنوز شارژ نگهداشتن آن با مشکل مواجه است ولتاژ و جریان خروجی سیستم شارژ و بار پارازیتیک اتومبیل با قطع بودن کلید (key off) را تست کنید . یک دینام با تسمه شل یا دیود خراب جریان خروجی دینام را کاهش خواهد داد .

اگر ولتاژ خروجی بیش از 1/15 ولت در دمای محیطی بالاتر از دمای انجماد است، سطح الکترولیت باتری پائین است یا بوی تخم مرغ فاسد شده در اطراف باتری به مشام می رسد ، بنابراین احتمالاً باتری دچار شارژ بیش از حد (over charge) شده است و سیستم شارژ باید تست شود.

چگونگی افزایش طول عمر باتری

1.بهترین راه جهت افزایش طول عمر باتری مراقبت مستمر از باتری و موتور می باشد. در آب و هوای سرد برای افزایش عمر باتری، باتری را کاملاً شارژ و موتور را گرم نگاه دارید. در آب و هوای گرم و در طول تابستان، باید سطح الکترولیت را مرتباً بررسی کرد و آب باتری را به سطح لازم برساند. این مطلب ناشی از دمای زیاد زیر کاپوت است. استفاده از محافظ گرما در باتری ها رایج تر شده و تولید کنندگان خودرو توسط آن، باتری را از دمای بالای زیر کاپوت محافظت می کنند. برخی تولید کنندگان باتری نوعی باتری مخصوص مناطق گرمسیر تولید کرده اند که مقدار الکترولیت در باتری را افزایش داده اند تا خنک سازی بهتر انجام شود و یا از فرمولاسیون خاصی برای صفحه استفاده کرده اند.

2. آب کاهش یافته را اضافه کنید. هرگز اسید یا آب آلوده اضافه نکنید و بیش از اندازه آن را از آب پر نکنید.

3. قبل از روشن کردن اتومبیل کلیه تجهیزات جانبی برقی و چراغ های خودرو را خاموش کنید به دلیل این که باعث کاهش بار باتری در هنگام استارت و خصوصاً در هوای سرد می شود.

4. روشن گذاشتن کلیه چراغ ها یا تجهیزات جانبی برقی دیگر خودرو و دشارژ کامل باتری خصوصاً در باتری بدون مراقبت و نگهداری، سبب خراب شدن باتری اتومبیل می شود. بعد از شارژ کامل باتری برای تعیین خسارات وارده احتمالی باتری را تست کنید.

5. بار پارزیتیک را به کمتر از 120 میلی آمپر کاهش دهید.

 

6. باتری های با شارژ کامل را در مکان های سرد قرار دهید و مرتباً هنگامی که مقدار شارژ آنها به کمتر از 80 درصد شارژ کامل می رسد یا بعد از 6 ماه (هر کدام زودتر اتفاق بیافتد) آن ها را شارژ کنید.

7. در آب و هوای سرد، افزایش قطر کابل باتری (نمره سیم کوچکتر) به افزایش توان در دسترس باتری برای موتورهای استارتر کمک می کند.

مهمترین علل ناتوانی ناگهانی باتری

کاهش الکترولیت (که عامل 50 درصد از کارافتادگی باتری هاست) به دلیل گرمای بیش از اندازه در زیر کاپوت یا شارژ بیش از حد.

2. دشارژ زیاد( روشن گذاشتن چراغ های اتومبیل)

3. استعمال بیجا یا کاربرد باتریهای با سایز نامناسب.

4. شل شدن تسمه دینام یا بدون شارژ ماندن.

5. لرزش بیش از اندازه (به دلیل لق شدن بست های نگهدارنده)

6. استفاده از آب آلوده.

7. خوردگی.

8. یخ زدگی.

برای اطلاع از قیمت باطری ماشین و بهترین باتری ماشین به سایت باتری کار مراجعه کنید.

ضرورت باتری دوم

اضافه کردن یک باتری صوتی اختصاصی، هیچ کار کمکی به شما نخواهد کرد به استثنای اینکه می توانید با موتور خاموش ماشین خود مدت طولانی تری به موسیقی گوش فرا دهید، در واقع این کار ممکن است به ماشین صدمه بزند. ممکن است دور از عقل باشد ، اما استدلال آن بسیار ساده است. اساسا، باتری در ماشین شما برای خدمت به یک هدف است: تولید نیروی محرکه کافی برای شروع کار موتور. پس از اینکه موتور شما شروع به کار کرد و دستگاه برق متناوب در حال چرخش بودُ باتری در واقع به عنوان بار الکتریکی عمل می کند.

اگر باتری دوم را اضافه کنید، اساسا این کار فقط به عنوان دومین بار الکتریکی عمل می کند که موتور باید هر دو آنها را شارژ کند.

یک باتری خوب است، بنابراین دو باتری باید بهتر باشد، درست است؟ خوب، چند موقعیت خاص وجود دارد که این امر در آنها صادق است. هنگامی که موتور شما در حال کار نیست، هرگونه لوازم جانبی که روشن کنید به طور مستقیم از باتری انرژی می گیرید. به همین دلیل است که  اگر یک شب به طور تصادفی چراغ های جلو را خاموش نکنید صبحه باتری خالی شده است. اگر شما یک باتری بزرگتر یا حتی یک باتری دوم دیگر اضافه کنید، مقدار زیادی انرژی اضافی ذخیره می شود.

دلیل اصلی افزودن باتری دوم به یک ماشین یا کامیون  نیاز به استفاده از لوازم جانبی در هنگام خاموشی ماشین است.  اگر با ماشین خود  کمپینگ انجام میدهید، این یک مثال خوب است. ممکن است برای تعطیلات آخر هفته یا بیشتر، بدون موتور کارهای زیادی انجام دهید ، و این می تواند باتری را خیلی سریع تخلیه کند.

اگر باتری دوم را اضافه کنید، میتوانید زمان طولانی تری از باطری ماشین خاموش خود استفاده کنید. اگر عادت داشته باشید که ماشین را پارک کرده و ساعت های طولانی از سیستم صوتی آن استفاده کنید، اضافه کردن یک باتری دیگر ممکن است مفید باشد. در همه موارد دیگر، احتمالا باتری اضافی مشکلی را که سعی در مقابله با آن دارید، حل نخواهد کرد.

فارغ از اینکه شما یک سیستم صوتی ماشین با کارایی بالا دارید که می خواهید آن را نشان دهید، فقط می خواهید با موتور خاموش به موسیقی گوش دهید یا قصد دارید به کمپینگ بروید و میخواهید از وسایل مختلف استفاده کنید ، باتری شما ظرفیت محدودی برای کار دارد در حقیقت، تنها یک ساعت یا کمی بیشتر می توانید با ماشین خاموش به موسیقی گوش دهید. اگر میخواهید تخمین بزنید که چه مدت می توانید از استریو خود با موتور خاموش استفاده کنید یا اینکه ظرفیت ذخیره یک باطری صوتی دوم بررسی کنید، فرمول آن بسیار ساده است:

10 x RC / Load = Operating Time

در این فرمول، RC  مخفف ظرفیت ذخیره است که یک عدد است، در ساعت آمپر، که نشان دهنده ظرفیت باتری شما در یک شارژ کامل است. قسمت بار (Load) معادله به قدرت بار پایدار، اندازه گیری شده در وات، توسط سیستم صوتی ماشین یا سایر دستگاه های الکترونیکی اشاره می کند.

بگذارید بگوییم سیستم صوتی ماشین شما 300 وات را نشان می دهد و باتری شما ظرفیت ذخیره 70 را دارد. نتیجه به صورت زیر است :

10 x 70 / 300 = 2.33 hours

اگر سیستم صوتی ماشین شما یک آمپلی فایر یدکی داشته باشد و بار مربوط به آن بالاتر باشد، مقدار زمانی که می توانید استریو خود را با موتور خاموش گوش کنید، پایین می آید.

اگر باتری دوم اضافه کنید، زمان افزایش خواهد یافت.

در بسیاری از موارد، یک باتری ظرفیت ذخیره را با توجه به دقیقه به جای ساعت نشان می دهد. اگر باتری نشان می دهد که دارای ظرفیت ذخیره سازی 70 دقیقه است، این بدان معنی است که در 70 دقیقه با بار 25 آمپر باتری تا سطح 10.5 ولت تخلیه می شود. در حقیقت، اندازه واقعی بسته به درجه حرارت محیط و وضعیت باتری متفاوت خواهد بود.

دلیل اینکه اضافه کردن یک باتری دوم مشکلزا است  این است که هر بار که موتور در حال کار است به عنوان یک بار اضافی عمل کند.

در شرایط ساده، بار الکتریکی چیزی است که جریان را هدایت می کند. همه لوازم جانبی شما، از چراغهای جلو تا استریوی ماشین، بار الکتریکی هستند، و همینطور باتری شما. در حالی که باتری برای روشن شدن موتور، جریان تولید میکند، بعد از شروع حرکت از مولد برق ماشین ولتاژ می گیرد؛ به همین دلیل است که رانندگی با باتری خالی سخت است زیرا ماشین در حال شارژ باتری است.

هنگامی که یک باتری دوم به ماشین خود اضافه می کنید، اساسا یک سطل به موتور اضافه کرده اید که برای شارژ خود انرژی می گیرد. اگر باتری دوم به میزان زیادی تخلیه شود، شارژ دوباره آن فشار سنگینی بر مولد برق ماشین وارد می کند. بنابراین اگر هنگام گوش دادن به موسیقی نور چراغ های جلوی ماشین کم میشود، اضافه کردن باطری برای حل این مشکل نه تنها مفید نیست که مشکل را بدتر می کند.

برای اطلاع از قیمت باطری ماشین و خرید باتری ماشین به سایت باتری کار مراجعه کنید.

تعمیر باطری ماشین

روش های احیا و تعمیر باطری ماشین هر زمان که ماشین استارت نمیزند اولین مسئله ای که در ذهن هر کس ایجاد میشود خراب بودن باطری ماشین است.

ولی آیا این باطری خراب و فرسوده شده را میتوان مجددا احیا کرد و مدتی از آن استفاده کرد یا حتما باید باطری را تعویض کرد و باطری نو را جایگزین باطری فرسوده نمود؟

در ابتدا علت اصلی خراب شدن اکثر باتری ها را توضیح میدهیم:

با استفاده از روش های احیا و تعمیر باطری ماشین در داخل باطری صفحات سربی وجود دارند که به هم وصلند و در واقع شش خانه باطری را این صفحات تشکیل میدهند این صفحات داخل الکترولیت یا اسید باطری قرار دارند و از واکنش شیمیایی که بین این دو انجام میشود برق تولید میشود.

حال با افزایش طول عمر باطری روی این صفحات را سولفات سدیم میپوشاند و این صفحات دیگر خاصیت قبلی خود را از دست میدهند .

برای احیای باطری ماشین چه کار باید انجام داد:

1- یکی از روش های احیا و تعمیر باطری ماشین اگر باطری شما یک باطری اسیدی است ابتدا شش عدد درب باطری را باز کنید و اسید داخل باطری را کاملا تخلیه کنید سپس با استفاده از محلول جوش شیرین و آب. (یک لیتر آب دو قاشق جوش شیرین)میتوانید صفحات داخل باطری را تمیز کنید یعنی بجای اسید این محلول را داخل باطری بریزید پس از نیم ساعت باطری را کاملا تخلیه کنید و اسید استاندارد 1250 درجه داخل باطری بریزید پس از آن باتری را به مدت 24 ساعت زیر شارژ قرار دهید.

پس از 24 ساعت باطری را از شارژ خارج کنید و پس از 15 دقیقه باطری را بر روی خودرو ببندید و استارت بزنید اگر ماشین استارت خورد و روشن شد یعنی باطری شما مجددا احیا شده است و آماده است.

2-اگر باطری شما یک باطری اتمی است ابتدا باید باطری را کاملا دشارژ کرده و کاملا باطری باید تخلیه شود و ولتاژ بذق آن به صفر برسد جهت انجام این کار میتوانید از یک مصرف کننده برقی مانند یک لامپ 12 ولت استفاده کنید . لامپ را به باطری وصل کنید و صبر کنید تا باطری کاملا تخلیه شود وقتی که لامپ خاموش شد یعنی باطری کاملا تخلیه شده .

 

پس از انجام این کار باید باطری را شارژ کنید ولی این کار باید کاملا با احتیاط انجام شود چون شارژ چنین باطری ممکن است به معکوس شدن قطبها بیانجامد و دیگر باطری کاملا از بین میرود .

برای همین شارژ باطری را روی شارژ کند و با کمترین آمپر ممکن تنظیم کنید و باطری را به مدت 24 ساعت زیر شارژ بگذارید . البته باید هر ساعت یک بار دمای باطری را کنترل کنید تا زیاد داغ نشود اگر دیدید بازری زیاد داغ شده شارژر را خاموش کنید و صبر کنید باطری خنک شود و مجددا این کار را انجام دهید .

به این نکته توجه کنید که باطری به هیچ عنوان نباید زیاد داغ شود چون اگر داغ شد فوراصفحات داخلی آن قطع میشود حتی برخی برای جلوگیری از این کار باطری را داخل آب خنک میگذارند و سپس باطری را شارژ میکنند تا مشکای پیش نیاید.

پس از این که باطری را 24 ساعت شارژ کردید باطری را روی ماشین نصب کنید و استارت بزنید اگر ماشین روشن شد یعنی باطری شما احیا شده است و میتوانید برای مدتی از آن استفاده کنید.

3- روش دیگری که میتوان هم باطری اتمی و هم باطری اسیدی را با آن احیا کرد و در واقع بهترین روش احیای باطری ماشین در جهان شناخته شده است استفاده از نوعی نمک با عنوان منیزیم سولفات نام لاتین(epsom solt) است.

بدین ترتیب که ابتدا اگر باطری اسیدی است دربهای باطری را باز کرده و اگر اتمی است روی باطری را سوراخ کنید شش عدد سوراخ ریز بجای دربهای باطری سپس مقدار کمی به اندازه یک سرنگ اسید باطری را تخلیه کنید .

سپس با استفاده از منیزیم سولفات که نوعی پودر است آن را با آب مقطر مخلوط نموده و محلول به دست آمده را به وسیله سرنگ بجای اسیدی که از باطری تخلیه کرده اید بریزید و روی باطری را ببندید.

سپس باطری را به مدت 24 ساعت زیر شارژ کند قرار دهید . پس از 24 ساعت باطری را از شارژ خارج کرده و روی ماشین نصب کنید. و استارت بزنید با روشن شدن ماشین میتوانید مطمئن شوید که باطری ماشین شما احیا شده است.

روش های احیا و تعمیر باطری ماشین صد در صد نیست و امکان جواب نگرفتن وجود دارد .

ولی به هر حال روشهایی برای احیای باطری هستند که میتوانند موثر باشند.

 

و حدودا تا 80 در صد مواقع جواب مثبت میدهند.

این روشها بر ای باطریهایی جواب میدهند که در واقع صفحات آن از داخل قطع نشده و فقط سولفاته شده .

اگر باطری صفحات داخلی آن قطع شود دیگر هیچ کاری نمیتوان انجام داد و باید باطری را تعویض کنید.

اگر برق پشت آمپر کلا قطع شود و هیچ برقی وجود نداشته باشد باطری به احتمال زیاد قطع شده ولی اگر برق پشت آمپر ضعیف و کم نور شده و استارت سنگین میخورد باطری به احتمال زیاد سولفاته شده و میشود به نوعی آن را تعمیر کرد و از روشهای احیای باطری که در فوق استفاده کرد.

برای اطلاع از قیمت باطری ماشین به بزرگترین فروشگاه آنلاین فروش باطری ماشین ، باتری کار مراجعه کنید.